زلزله و بازار
پروانه عسکریان

زلزله و سونامی یک حادثهٔ طبیعی است که بستگی به حرکت لايه هاى ضخيم زمین دارد. زمین همواره در حرکت و تغییر بوده و همیشه این حرکات کوچک و جا به جایی‌ در دراز مدت منجر به حرکت و جا به جایی‌ اساسی‌ میشود. این اتفاق همیشه در طول تاریخ زمین افتاده و اجتناب ناپزیر است. اما هرچه جمعیت زمین بیشتر میشود، و هرچه استفاده از منابع طبیعی بیشتر و بی‌ رویه تر میشود٬ خطر صدمات جانی و مالی هم بیشتر میشود. سو‌ٔ‌ استفاده از منابعه طبیعی به صورتی‌ که سرمایه داران در مدت دو ساله اخیر انجام داده اند، این امر را کاملا مسجّل کرده که با هر حادثه طبیعی یک فاجعه همراه است: فاجعهٔ بشری. فاجعه اى که غیر قابل کنترل منجر به یک حرکت و عکس‌العمل زنجیره‌ای شده و صدماتی غیر قابل جبران به جوامع میزند.

زمین پوکی استخوان دارد. به دلیل استخراج بی‌ رویه٬ تنها به دلیل به دست آوردن سود هرچه بیشتر از جانب سرمایه داران. حوادثی از نوع کوچکتر٬ عمدتاً طبقهٔ زحمتکش را که فاقد امنیت اجتماعی و اقتصادی است تحت فشار قرار میدهد. آنها هستند که بیشترین تلفات مالی، جانی  و اجتماعی را میدهند. اما در فاجعه‌ای از نوع گسترده تر همگان  تحت تاثیر قرار میگیرند. طبیعت دیگر فرقی‌ بین طبقات  قائل نیست. ما نمیتوانیم تماما جلوی حرکات و تغيیرات طبیعت  را بگیریم، اما میتونیم اثرت آنرا مهار و به حداقل برسانيم بی‌ آنکه به ساختار آن صدمه بزنیم. در این هیچ شکی نیست که سو‌ٔ‌ استفاده از طبیعت، بنا کردن راکتورهای اتمی‌ که حتا در حالت ثابت نیز بزرگترین خطر برای بشریت است٬ پاکسازی جنگلهای قدیمی‌ از درخت، و ... زمین را پوک کرده و راحت تر فاجعه پذیر میکند.

مهمتر اثرات بعدی این فجایع میباشد. شیوع بیماریها، گرسنگی، کمبود آب آشامیدنی، سو‌ٔ‌ استفاده چی‌‌ها و سرمایه دارانى را که حتى در موقع تراژديهاى انسانى به سود فکر ميکنند٬ از پیش هارتر می‌کند. اینجاست که طبقه کارگر و زحمتکش باز قربانی همه جانبه میشود.

فاجعهٔ ژاپن  با اینکه این کشور از قبل آماده بوده به همین جا ختم نمیشود. سرمایه داران در اینگونه فجایع به انسانها اهمیت نمیدهند، بلکه سکّه‌های خود را میشمارند. ميگويند بازار جهانی‌ صدمه خرده، باعث توقف معاملات شده و عمدتاً بازار بورس به شدت افت خواهد کرد! همزمان  کارفرما‌های بزرگ و بعد زیر دستان آنها در مصرف سرمایه محتاط میشوند. سياست آنها منجر به رکود در بازار کار، بهانه براى عدم پرداخت دستمزدها و غیره میشود. قیمت مواد اضطراری ناگهان بالا ميرود. به علت کاهش قدرت خرید، مردم قادر به حفظ حداقل سلامتی‌ جسمی‌ خود نخواهند بود و بیماری و مرگ و مير وسيع تر ميشود.

فقر، جنایت، فحشا، و سو‌ٔ‌ استفاده امری عادی در چنین شرایطی است. عليرغم همه اينها٬ همبستگى انسانى در وراى مرزها گسترش مى يابد. ناسیونالیسم در این شرایط لکنت زبان ميگيرد. و هر وقت تراژدى انسانى اى رخ ميدهد٬ بيشتر معلوم ميشود که چاره محرومان فقط انترناسیونالیسم و اتحاد جهانى است. ما به زودی در مقابل جریانی قرار میگیریم که بی‌ شک می‌توان آنرا یونی‌ کمپ نامید. تقابل با فقر بین‌المللی به جنبش جهانى عليه فقر و ديکتاتورى منجر ميشود. همبستگی‌ طبقه کارگر امروز بیش از پیش لازم و این احتیاج ملموس تر از همیشه میباشد و نیاز به سازماندهی و همکاری بین‌المللی دارد.

در حال حاضر سیاست سرکوبگرانه و خشن حاکميت ژاپن تحت شعاع این فاجعه قرار گرفته و همهٔ مردم را با هم متحد کرده است. اما اين واکنش اوليه در مقابل دردى مشترک است. بتدريج سوالات مهمترى مانند علت پايه اى اين تراژديها٬ خطرات نيروگاههاى هسته اى٬ مسئله تامين انرژى٬ و غيره طرح ميشوند و اتحاد کنونى را به تقابل تبديل خواهد کرد. بيشتر معلوم ميشود که دشمن مشترک همانا نظام و حکومتى است که با سو‌ٔ‌ استفاده بی‌ رویه خود تاثیرات جانبی حوادث طبیعی را چند صد برابر کرده اند. پيشروى در اين تقابلها به نفع کارگران و مردم مستلزم سازمان و تشکل است. وظيفه تمام سازمان‌ها و احزاب متعهد کارگریست که در مقابله با مخاطرات و جنایات ناشی‌ از فجایع طبیعی٬ کارگران و زحمتکشان را متشکل کنند و با ارائه برنامه‌ای دربرگیرنده و بسيج کننده بتوانند در سطح جهانی‌ به استقبال اين تقابلها بروند. این امر بنوبه خود مستلزم تلاش براى همکاری و اتحاد طبقه کارگر در مقياس وسيعتر است.

زلزله و سونامى و عواقب آن را نبايد با منطق بازار به حال خود گذاشت٬ بايد کمونيستهاى کارگرى پا پيش بگذارند.

۲۰۱۱-۰۳-۱۳
سوئد